Volkstuindersvereniging “Ons Genoegen”

Opgericht 17 december 1949

Bij de volkstuindersvereniging Ons Genoegen blijkt de invloed van de eerder vermelde mijnindustrie en kerk o.a. uit:

  • Dat het huidige complex aan het Palenberger kerkpad te Landgraaf: ooit in eigendom was van OGON (Onroerend Goed Oranje Nassau mijnen). De vereniging heeft deze grond in augustus 1984 van de OGON aangekocht. Een artikel uit het Limburgs Dagblad 4 augustus 1984 vertelt het verhaal.   
Klik op de afbeelding voor het leesbare artikel.
  • Door de Zondagswet (die in feite nog steeds van kracht is) werd de zondagsrust  beschreven tot genoegen van de kerkgenootschappen. De volkstuinders (de leden) mochten  op zondag alleen het complex betreden ter ontspanning (met hun gezin), niet om in de tuintjes te werken.
    Citaat: Ten aanzien van openbare vermakelijkheden, waarvan redelijkerwijze geen beletselen voor de viering van de Zondag en geen verstoring van de openbare rust op de Zondag zijn te duchten, wordt bij algemene maatregel van bestuur bepaald, dat zij niet als openbare vermakelijkheden in de zin van deze wet zullen worden beschouwd.
    Discussie is en blijft natuurlijk of het werken in een volkstuin een verstoring van de openbare orde is, overlast bezorgt, arbeid is, of ontspanning.

Doordat in onze naam de afkorting R.K. (Rooms Katholiek) ontbreekt, wat bij veel verenigingen wel het geval was, is duidelijk dat vanaf het begin iedere geloofsovertuiging welkom was.

Een speurtocht door onze archieven, krantenarchieven, foto-archieven door de websitebeheerder en de beide auteurs van dit artikel hebben nog geen duidelijkheid gegeven over de eerste plek van de tuintjes. Het vermoeden bestaat dat dit in de wijk Meezenbroek (Heerlen) geweest moet zijn. Ook uit gesprekken met tuinleden die al 50 jaar lid zijn, brengen geen oplossing.

“Advertentie”. “Limburgsch dagblad”. Heerlen, 1962/12/29 00:00:00, p. 24. Geraadpleegd op Delpher op 13-04-2021

Het huidige complex (eerst gehuurd) is ruim 4 hectare groot en is hiermee een van de grootste van Zuid-Limburg. De vereniging telde in hoogtijdagen 230 leden met 160 verhuurbare tuinen tussen 200 m2 en 275 m2 groot.

Het is nog niet bekend wanneer precies het complex op de huidige locatie is gestart. Foto’s uit 1954 laten nog een leeg veld zien en een foto uit 1959 laat al volop bedrijvigheid zien.

Bronnen bovenstaande foto’s zijn onbekend, we hebben de foto’s via via aangeleverd gekregen. De foto links is uit omstreeks 1954, de middelste uit 1959 en de rechter is uit omstreeks 1963 vermoeden we. Eventuele rechthebbende op het copyright van deze foto’s kunnen zich melden bij de websitebeheerder om de bronvermelding aan te passen.

Kaarten uit de begin periode geven ook geen duidelijkheid van wanneer precies de vereniging op de huidige plek gestart is. Op de kaart uit 1960 (middelste kaart) staat wel al een deel van de hoofdweg ingetekend. Op de rechterkaart uit omstreeks 1968 staat het hele complex. Maar de kaarten zijn niet helemaal betrouwbaar daar deze altijd achteraf bijgewerkt worden. Bron: www.topotijdreis.nl . We speuren verder naar de begin periode. Daar we tussen de oprichting van 1949 en foto’s uit 1959/1960 de eerste 10 jaar van de vereniging missen.

In de loop der jaren zijn er een aantal tuinen op het complex gehalveerd, omdat ze wat te groot waren om te verhuren en een 20-tal tuinen langs de bosrand zijn opgeheven (nu fruitboomgaard) omdat deze vanwege hun ligging niet optimaal konden opbrengen.

De laatste jaren is er binnen de vereniging een trend waarneembaar in het geven van een andere invulling van de beschikbare tuintjes door de leden. Bij de huisjes komen steeds meer kleine terrassen en de beplanting is niet alleen maar aardappels en groenten, maar ook fruitbomen en -struiken, vaste sierplanten, grasveldjes en eenjarigen.

Waren er tot voor kort nog steeds tuinen beschikbaar, momenteel is er mede door de corona-maatregelen (in 2020 en 2021) weer een wachtlijst ontstaan. Veel mensen zien het volkstuinieren toch weer als een welkome ontspanning in de gespannen coronatijd.

Geschreven door voormalige leden Hans en Marion, aangepast door de websitebeheerder.